Những dấu hiệu nhận biết con bị bạo hành ở trường mà phụ huynh không thể bỏ qua
Những trường hợp người giúp việc hành hạ bé gái hơn 1 tháng tuổi hay bảo mẫu đánh đập dã man các bé ở trường mầm non tư thục đang gây rúng động trong dư luận. Vậy các bậc phụ huynh cần chú ý đến những dấu hiệu ‘báo động đỏ’ nào?
Gần đây, ngày càng nhiều vụ việc trẻ bị bạo hành ở trường hay bởi người trông trẻ bị đưa ra ánh sáng. Điều đó nói lên thực tế đáng báo động trong việc chăm sóc và bảo vệ trẻ em ở Việt Nam hiện nay.
Tuy nhiên, phần lớn thời gian trong ngày của trẻ dành ở trường học hay cùng với người trông trẻ, ngay cả khi có camera giám sát, phụ huynh cũng khó lòng dõi theo hết hoạt động trong ngày của trẻ. Bởi vậy, nhiều trường hợp trẻ bị bạo hành chỉ được phát hiện khi sự việc đã có hậu quả nghiêm trọng.
Vậy có những dấu hiệu nào cảnh báo việc trẻ có thể đang bị bạo hành mà phụ huynh cần biết?
1. Các biểu hiện về thể chất
Cơ thể con chính là bằng chứng cụ thể nhất về việc trẻ có bị bạo hành ở lớp hay không. Chỉ cần quan sát kỹ bàn tay, chân, cổ, mông, má của trẻ trước và sau khi đón trẻ về là cha mẹ có thể biết được chuyện gì đã diễn ra ở trường.
Cha mẹ cần kiểm tra xem con có vết bầm tím, cào xước, vết bỏng, vết lằn… nào không, nếu có cần chú ý ngay, với các bé đã biết nói và có thể trò chuyện, cha mẹ nên giúp con cởi mở, thường xuyên trò chuyện hỏi han con những chuyện ở trường.
Tuyệt đối không bao giờ tỏ ra nóng giận, quát mắng con khi con kể chuyện dù con có làm gì sai, mà nên giữ sự chừng mực, thoải mái, vì các bé có thể sẽ không dám kể chuyện mình bị bạo hành với cha mẹ nếu bị kẻ xấu tiêm nhiễm vào đầu óc rằng các bé ‘hư’ và đáng bị ‘phạt’.
2. Dấu hiệu bị bạo hành ở những trẻ dưới 1 tuổi
Tuy nhiên, không phải khi nào những dấu vết bạo hành cũng để lại trên da thịt. Đặc biệt là với những trẻ chưa biết nói, phụ huynh nên tìm hiểu về triệu chứng của Shaken Baby Syndrome – SBS (Tạm dịch: Hội chứng xảy ra với trẻ khi bị rung lắc mạnh).
Hội chứng SBS xảy ra khi trẻ (thường là dưới 1 tuổi) bị người chăm sóc lắc mạnh cơ thể của trẻ một cách hung bạo.
Khi đầu của trẻ bị lắc mạnh, bộ não sẽ va đập với xương sọ và có thể gây nên những bầm tím, sưng tấy, tạo áp lực hay thậm chí là chảy máu trong não bộ.
Ảnh hưởng thường gặp của hội chứng SBS là làm tổn thương, chảy máu võng mạc – một lớp mô thần kinh vô cùng nhạy cảm của mắt, có vai trò chuyển hóa năng lượng ánh sáng thành thông tin hình ảnh gửi về não bộ.
Hội chứng SBS ở trẻ là khá phổ biến, riêng ở Mỹ mỗi năm có hơn 10,000 trẻ nhỏ gặp phải hội chứng này.
Những người lớn bạo hành thường trút giận lên trẻ nhỏ bằng cách vừa lắc mạnh vừa quát mắng, quăng quật mạnh hay thậm chí tung lên xuống nhiều lần như trong vụ người giúp việc bạo hành bé gái hơn 1 tháng tuổi vừa qua.
Một số triệu chứng phổ biến của hội chứng SBS:
- Trẻ đặc biệt cáu kỉnh
- Nôn trớ
- Biếng ăn hoặc gặp trở ngại trong ăn uống
- Khó thở
- Co giật
- Bơ phờ (mệt mỏi, ít vận động, thường không tỉnh táo)
- Da xanh tái
- Vết bầm ở cổ tay, cánh tay, ngực, cổ…
- Trán rộng hơn bình thường, hay trên cơ thể có một phần mềm lồi ra.
- Không thể ngẩng đầu lên
- Rùng mình
- Trẻ không thể tập trung theo dõi theo chuyển động bằng mắt của mình
- Mê man
Nếu gặp nhiều trong số các triệu chứng trên ở trẻ lớn hơn, cha mẹ cũng cần lưu tâm chú ý và nghĩ đến khả năng trẻ đã bị bạo hành.
3. Các biểu hiện hành vi
- Trẻ khóc và chống đối khi đến giờ đi nhà trẻ, hoặc tỏ ra sợ hãi khi có sự xuất hiện của người trông trẻ hoặc một người lớn nào khác (Đây chỉ là một trong các biểu hiện và có thể đơn thuần do trẻ không muốn xa bố mẹ, nhưng cha mẹ cần chú ý hơn khi trẻ có những thay đổi bất thường).
- Trẻ có thay đổi về hành vi như né tránh sự chăm sóc, gần gũi của bố mẹ, hoặc tỏ ra ‘bám’ bố mẹ một cách quá đà. Những đứa trẻ bị bạo hành thường có phản ứng khá cực đoan: một đứa trẻ bình thường ưa vận động và vui tươi có thể trở nên thụ động, trong khi những đứa trẻ vốn trầm tính thì lại hay gây hấn và xung động hơn.
- Rối loạn ngôn ngữ: Trẻ có thể gặp vấn đề trong giao tiếp hay phản ứng khi trò chuyện, phản ứng chậm, thường xuyên tỏ ra sợ sệt – đặc biệt là nếu trước đây trẻ không có tỏ ra có gì bất thường, điều này có thể là do trẻ bị bạo hành bằng lời nói hay hành động nên sợ nếu nói không đúng ý người lớn sẽ bị ‘phạt’ tương tự. Trẻ bị bạo hành cũng có thể nảy sinh rối loạn ngôn ngữ như nói lắp.
- Rối loạn giấc ngủ: Trẻ khó ngủ, thường ngủ không yên giấc, có thể khóc thét giữa giấc ngủ…
- Có những biểu hiện lạ mà trước khi đi nhà trẻ không có: nghiến răng, cắn móng tay, thở nhanh, hồi hộp hoặc toát mồ hôi khi về nhà.
Trẻ em cũng có thể là đối tượng của lạm dụng tình dục, dù trẻ nhỏ tuổi đến mấy hay giới tính của trẻ và người trông trẻ là gì, phụ huynh cũng đừng nên gạt đi hoàn toàn nguy cơ này.
Trẻ bị lạm dụng tình dục nhiều khi không có những biểu hiện rõ ràng về thể chất, nhưng có thể có những thay đổi về tinh thần: tỏ ra trầm, ‘người lớn’ hơn, cũng có những trẻ trở nên ít nói, khép kín hơn và luôn lo âu, mệt mỏi.
Nguyên nhân là do trẻ không hiểu được điều đã xảy ra với mình, không biết diễn đạt lại cho bố mẹ hoặc bị đe dọa không được nói cho bất cứ ai.
4. Phụ huynh nên cởi mở và thường xuyên trò chuyện với con
Phụ huynh nên cởi mở, trò chuyện nhiều với con từ khi trẻ bắt đầu tập nói. Khi trẻ gần gũi, thoải mái với cha mẹ, phụ huynh có thể dễ nhận thấy những thay đổi trong tâm sinh lý của trẻ hơn, đồng thời trẻ cũng dễ tâm sự với cha mẹ những chuyện ở trường – từ đó phụ huynh có thể nhận thấy những biểu hiện bất thường từ sớm.
Không nên hỏi trẻ những câu hỏi như ‘Cô giáo có đánh con bao giờ không?’. Đôi khi trẻ cũng có thể phóng đại sự việc hay miêu tả không chính xác.
Thay vào đó hãy hỏi những câu hỏi gợi mở: Ở lớp con bạn nào ngoan nhất? Bạn nào không ngoan? Lúc các bạn không ngoan thì cô giáo thường làm gì?
Khi đó, trẻ cảm thấy câu hỏi không nhắm vào mình nên có thể miêu tả khách quan hơn, nếu trẻ cảm thấy mình ‘hư’ nên mới bị đánh đập và không dám kể với bố mẹ, thì có thể mạnh dạn hơn khi kể về các bạn khác.
Cuối cùng, quan tâm đến con và dành thời gian cho con là điều bố mẹ nên làm. Làm cha mẹ, sự nhạy cảm và thấu hiểu con cái là điều rất quan trọng.
Chỉ có cha mẹ mới là người có để đồng hành cùng con, dõi theo sự đổi thay của trẻ từng ngày và bảo vệ trẻ đầu tiên.
Đặt dịch vụ như thế nào?
Đặt trực tiếp từ mẫu tìm dịch vụ tại trang web này
• Bước 1: Chọn nhóm dịch vụ mà bạn quan tâm
• Bước 2: Chọn loại dịch vụ bạn cần đặt (lưu ý, nếu hệ thống đã tự động chọn đúng dịch vụ bạn cần chuyển đến bước 3)
• Bước 3: Nhập vào số điện thoại để dịch vụ có thể liên hệ với bạn.
• Bước 4: Nhập vào khu vực mà bạn cần gọi dịch vụ, lưu ý bạn có thể lựa chọn địa chỉ tương đối mà hệ thống gợi ý ở gần điểm mà bạn muốn được cung cấp dịch vụ nhất. Trường hợp địa chỉ của bạn đã có trong danh sách gợi ý này thì rất tốt, bạn có thể chọn nó, tuy nhiên có nhiều địa chỉ quá chi tiết mà hệ thống không thể xác định được trên bản đồ như ngõ/ngách/hẻm hoặc tầng trong các khu nhà cao tầng. Với các địa chỉ chi tiết, bạn có thể ghi chú ở bước thứ 5 hoặc cung cấp cho dịch vụ biết khi họ gọi điện cho bạn.
• Bước 5: Nhập vào Ghi chú, vấn đề bạn gặp phải hoặc địa chỉ chi tiết để gửi đến dịch vụ...
• Bước 6: Bấm nút Gửi yêu cầu tìm dịch vụ gần bạn...
Tải ứng dụng Rada để đặt dịch vụ
• Bước 1: Bấm nút tải ứng dụng Rada theo điện thoại tương ứng mà bạn đang sử dụng dưới mẫu đặt dịch vụ; Trường hợp bạn truy cập bằng máy tính, hãy mở điện thoại để quét mã QR ở góc phải bên dưới màn hình để chuyển đến kho cài ứng dụng
• Bước 2: Khi chuyển đến kho ứng dụng, bạn bấm nút cài đặt để cài ứng dụng Rada vào máy điện thoại của mình. Tiến hành đăng ký để tạo tài khoản bằng cách nhập vào số điện thoại, chờ hệ thống gửi mã xác thực để hoàn thành đăng ký tài khoản
• Bước 3: Chọn nhóm dịch vụ mà bạn quan tâm, tiếp tục sau đó chọn dịch vụ mà mình cần rồi đọc kỹ thông tin giới thiệu về dịch vụ; xem kỹ bảng giá mà chúng tôi cung cấp sau đó bấm nút đặt dịch vụ phía dưới màn hình
• Bước 4: Nhập vào địa chỉ, hệ thống sẽ lấy số điện thoại mà bạn đã đăng ký làm số liên hệ, tiếp tục điền vào nội dung Ghi chú, vấn đề bạn gặp phải hoặc địa chỉ chi tiết để gửi đến dịch vụ... bạn cần yêu cầu dịch vụ, tiếp tục chọn thời gian bạn muốn cung cấp dịch vụ
• Bước 5: Khi hoàn thành, tiếp tục bấm nút gửi yêu cầu để bắt đầu tìm dịch vụ
Lợi ích khi đặt dịch vụ từ hệ thống Rada
• Mạng lưới dịch vụ liên kết với Rada có mặt rộng khắp trong cả nước vì vậy bạn có thể đặt ở bất cứ nơi nào dịch vụ cũng có thể đáp ứng
• Ngay sau khi kết nối thành công, dịch vụ sẽ gọi điện cho bạn trong vòng 1 phút để xác nhận dịch vụ và trao đổi chi tiết
• Ứng dụng Rada kiểm soát tất cả các ca cung cấp dịch vụ được dịch vụ cung cấp, vì vậy bạn có thể khiếu nại, đánh giá bất cứ khi nào bạn không thấy hài lòng
• Rada chỉ cung cấp dịch vụ thông qua ứng dụng và trang web vì vậy mọi thông tin sẽ được lưu trữ lại để đảm bảo có thể tra cứu và xử lý bất cứ khi nào bạn muốn
• Giá cả dịch vụ được công bố sẵn trên web và ứng dụng Rada để bạn tham khảo và trao đổi với dịch vụ
• Rada là ứng dụng kết nối dịch vụ đạt giải Nhân tài đất Việt 2017 với hơn 8 năm hoạt động, đến nay đã có 10,636 nhà cung cấp dịch vụ, 139,304 người sử dụng và 238,160 yêu cầu đã thực hiện thành công sẽ mang lại trải nghiệm tốt nhất khi bạn đặt dịch vụ từ mạng lưới dịch vụ của mình.